Triển khai dạy học môn Toán và Ngữ văn bằng tiếng Anh tại Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ: Những bước đi đầu tiên đầy triển vọng

Thực hiện Đề án dạy – học và sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ thứ hai (ESL) tại Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ, trong thời gian qua, các tổ chuyên môn đã tích cực triển khai những hoạt động chuyên môn thiết thực, từng bước hiện thực hóa mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành công cụ học tập trong các môn khoa học. Trong đó, hai tiết dạy minh họa ở 2 môn học– Toán học và Ngữ văn – do giáo viên Tổ Tự nhiên và Tổ Xã hội thực hiện đã để lại nhiều ấn tượng tích cực, mở ra những gợi ý quan trọng cho giai đoạn tiếp theo của đề án.

Dạy – học các môn học bằng tiếng Anh là một trong những nội dung trọng điểm thuộc Đề án ESL tại CNN

Ngày 29/10/2025, cô Trần Lê Phương Linh, giáo viên Toán, đã thực hiện tiết dạy bài Hàm số tại lớp 10A9 với việc sử dụng tiếng Anh như ngôn ngữ hỗ trợ trong toàn bộ tiến trình dạy học. Tiếp đó, ngày 19/12/2025, thầy Vũ Văn Long, giáo viên Ngữ văn, đã tổ chức tiết dạy bài Thực hành câu tiếng Việt – Lỗi về thành phần câu và cách sửa tại lớp 11A5, tích hợp song ngữ Việt – Anh một cách linh hoạt, sáng tạo. Hai tiết dạy đều được lựa chọn có chủ đích nhằm tăng cường khả năng vận dụng tiếng Anh trong các môn học có đặc thù khác nhau, từ khoa học tự nhiên đến khoa học xã hội. Các tiết dạy đều có sự tham gia dự giờ của Ban Giám hiệu, Ban chỉ đạo đề án ESL tại CNN, giáo viên Tổ Tự nhiên (môn Toán), giáo viên Tổ Xã hội (môn Ngữ văn).

Ở tiết Toán, việc sử dụng tiếng Anh không chỉ dừng lại ở mức giới thiệu thuật ngữ mà được triển khai xuyên suốt trong các hoạt động học tập. Giáo viên đã xây dựng hệ thống từ vựng trọng tâm như function, relation, domain, range, input, output, kết hợp với các cấu trúc câu đơn giản, rõ ràng, phù hợp với trình độ học sinh.

Học sinh từng bước nắm bắt các khái niệm Toán học bằng tiếng Anh

Thông qua các tình huống gắn với thực tiễn như biểu đồ nhiệt độ trong ngày hay bài toán tính phí gửi xe, học sinh được dẫn dắt tự nhiên đến khái niệm hàm số và từng bước hình thành tư duy toán học bằng tiếng Anh. Các hoạt động nhóm, thảo luận và trình bày trước lớp tạo cơ hội để học sinh sử dụng tiếng Anh trong ngữ cảnh học thuật, đồng thời vẫn đảm bảo độ chính xác về kiến thức Toán học.

Học sinh hào hứng thảo luận nhóm

Trong khi đó, tiết Ngữ văn lại cho thấy một hướng tiếp cận khác trong việc tích hợp ESL. Với nội dung trọng tâm là nhận diện lỗi về thành phần câu và cách sửa, giáo viên đã khai thác hiệu quả sự tương đồng và khác biệt giữa tiếng Việt và tiếng Anh. Việc so sánh lỗi thiếu chủ ngữ, thiếu vị ngữ hay sai trật tự thành phần câu ở hai ngôn ngữ giúp học sinh không chỉ củng cố kiến thức tiếng Việt mà còn nâng cao ý thức ngữ pháp khi sử dụng tiếng Anh.

Thầy Vũ Văn Long mở đầu bằng video song ngữ thu hút học sinh

Đặc biệt, hoạt động trò chơi “Ring the Golden Bell” với hệ thống câu hỏi bằng tiếng Anh đã tạo không khí học tập sôi nổi, khuyến khích học sinh mạnh dạn tham gia, tư duy nhanh và phản xạ ngôn ngữ linh hoạt. Qua đó, tiếng Anh trở thành phương tiện để học sinh khám phá kiến thức, chứ không phải rào cản trong quá trình tiếp nhận nội dung môn học

Trò chơi ngôn ngữ thu hút học sinh tham gia.

Trong suốt giờ học, học sinh thể hiện sự chủ động, tích cực, tự tin giao tiếp với giáo viên và bạn bè bằng tiếng Anh ở mức độ phù hợp, đặc biệt trong các hoạt động nhóm và phần trình bày kết quả.

Học sinh tự tin trình bày kết quả thảo luận bằng tiếng Anh

Cả hai tiết dạy đều thu hút sự tham gia dự giờ của Ban Giám hiệu nhà trường, Ban Chỉ đạo Đề án ESL tại Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ cùng đông đảo giáo viên thuộc Tổ Tự nhiên và Tổ Xã hội. Đây không chỉ là hoạt động chuyên môn thường kỳ mà còn là dịp để đội ngũ giáo viên cùng quan sát, trao đổi và đánh giá hiệu quả thực tế của việc sử dụng tiếng Anh trong dạy học các môn khoa học.

Các tiết dạy có sự tham gia dự giờ của Ban Giám hiệu và nhiều thầy cô các bộ môn

Điểm đáng ghi nhận là sau mỗi tiết dạy, nhà trường đều tổ chức buổi họp chuyên môn nhằm nhận xét, góp ý và rút kinh nghiệm. Các thầy cô đều ghi nhận sự tự tin, bản lĩnh của cô Trần Lê Phương Linh, thầy Vũ Văn Long khi đưa tiếng Anh vào công tác giảng dạy một cách nhẹ nhàng, sôi nổi. Các ý kiến trao đổi tập trung vào tính khả thi của việc tích hợp ESL, mức độ phù hợp của ngôn ngữ sử dụng, cách thiết kế hoạt động học tập cũng như sự cân bằng giữa yêu cầu nội dung môn học và mục tiêu phát triển năng lực ngoại ngữ cho học sinh. Không khí thảo luận cởi mở, mang tính xây dựng cao đã giúp giáo viên nhìn nhận rõ hơn những thuận lợi, khó khăn và hướng điều chỉnh trong quá trình triển khai.

Sau mỗi tiết dạy, các thầy cô thực giảng lắng nghe nhận xét, góp ý từ Tổ Chuyên môn và Ban chỉ đạo đề án

Từ thực tiễn hai tiết dạy minh họa, có thể khẳng định rằng việc dạy học các môn khoa học bằng tiếng Anh là phù hợp với xu hướng giáo dục hiện đại, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập quốc tế và yêu cầu phát triển năng lực toàn diện cho học sinh. Việc bắt đầu từ số lượng tiết học còn khiêm tốn nhưng được chuẩn bị công phu, có lộ trình rõ ràng là cách làm thận trọng và hiệu quả. Trên cơ sở những kết quả bước đầu, nhà trường dự kiến sẽ tiếp tục mở rộng mô hình này sang các môn học khác trong những giai đoạn tiếp theo của Đề án ESL.

Hai tiết dạy Toán và Ngữ văn không chỉ là những minh chứng cụ thể cho nỗ lực đổi mới phương pháp giảng dạy tại Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ mà còn cho thấy quyết tâm của nhà trường trong việc xây dựng môi trường học tập song ngữ, nơi tiếng Anh thực sự trở thành công cụ tư duy và học tập. Đây là nền tảng quan trọng để học sinh từng bước hình thành năng lực học thuật bằng tiếng Anh, đáp ứng yêu cầu của công dân toàn cầu trong tương lai.

Bài: Bích Đào – CNN ESL Media

Ảnh: ESL Ambassadors