CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN

TRƯỜNG TRUNG HỌC PHÔ THÔNG CHUYÊN NGOẠI NGỮ

ĐẾN NĂM 2030, TẦM NHÌN 2045

(Kèm theo Quyết định số 268/QĐ-PTCNN ngày 25 tháng 8 năm 2022
của Hiệu trưởng Trường Trung học phổ thông Chuyên Ngoại ngữ trực thuộc Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội)

Thành lập năm 1969, Trường Trung học phổ thông Chuyên Ngoại ngữ (THPT CNN) trực thuộc Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội
(ĐHNN-ĐHQGHN) là một trong những trường THPT chuyên lâu đời nhất ở Việt Nam. Trải qua hơn 50 năm xây dựng và trưởng thành, Trường đã có bề dày truyền thống, kinh nghiệm, có nhiều đóng góp có giá trị trong việc tạo nguồn tuyển sinh chất lượng cao, góp phần đào tạo nhân tài trong lĩnh vực ngoại ngữ và các lĩnh vực khác cho Trường ĐHNN – ĐHQGHN và các trường thành viên của ĐHQGHN, cũng như các trường đại học trong nước và quốc tế; trong việc nghiên cứu và ứng dụng các phương pháp giảng dạy ngoại ngữ cho học sinh THPT.

Trong xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng cùng với quá trình chuyển đổi số, Trường phải có chiến lược mới với những giải pháp mới nhằm đáp ứng nhu cầu tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao của đất nước và thế giới. Vì vậy, Chiến lược này được xây dựng trên cơ sở Chiến lược phát triển Trường ĐHNN – ĐHQGHN đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và căn cứ vào Chiến lược phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và Nghị quyết Đại hội đại biểu đảng bộ Trường Đại học Ngoại ngữ – ĐHQGHN lần thứ XIX, phù hợp với tình hình mới, nhận thức mới, tiếp tục định hướng cho sự phát triển lâu dài, bền vững của Trường.

I. SỨ MỆNH, TẦM NHÌN, GIÁ TRỊ CỐT LÕI, ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG

1. Sứ mệnh

Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ đào tạo học sinh giỏi ngoại ngữ trên cơ sở vững vàng kiến thức văn hóa phổ thông; học sinh được phát triển toàn diện về nhân cách và trang bị các kĩ năng mềm cơ bản.

2. Tầm nhìn

Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ phát triển thành một cơ sở giáo dục trung học chất lượng cao; tiếp cận với trình độ tiên tiến trong khu vực; đi đầu trong việc triển khai các phương pháp dạy và học ngoại ngữ ở bậc phổ thông. Trường nằm trong tốp 10 trường THPT có điểm thi tốt nghiệp trung bình cao nhất cả nước.

3. Giá trị cốt lõi

Trường coi trọng hình thành, phát triển ở học sinh 7 phẩm chất chủ yếu và 10 năng lực cốt lõi gồm:

• 7 phẩm chất chủ yếu: yêu nước, nhân ái, trung thực, trách nhiệm, tự trọng, chăm chỉ, kỉ luật.
• 10 năng lực cốt lõi:
  • Nhóm năng lực chung:
    • Năng lực thấu hiểu bản thân, tự chủ và tự học
    • Năng lực giao tiếp, hợp tác và lãnh đạo
    • Năng lực giải quyết vấn đề, năng động và sáng tạo
  • Nhóm năng lực chuyên môn:
    • Năng lực ngôn ngữ
    • Năng lực tính toán
    • Năng lực tìm hiểu tự nhiên và xã hội
    • Năng lực công nghệ
    • Năng lực tin học
    • Năng lực thẩm mĩ
    • Năng lực thể chất

Các phẩm chất chủ yếu và năng lực cốt lõi được quy định trong Khung phẩm chất và năng lực học sinh Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ (Chân dung học sinh THPT Chuyên Ngoại ngữ).

4. Đánh giá thực trạng

4.1. Điểm mạnh

– Là một trường THPT chuyên lâu đời, có uy tín, kinh nghiệm, truyền thống trong việc giáo dục học sinh giỏi ngoại ngữ trên nền kiến thức văn hóa phổ thông vững vàng.

– Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên có trình độ chuyên môn cao với trên 85% có trình độ sau đại học, có kinh nghiệm giảng dạy học sinh chuyên và tâm huyết với nghề.

– Có chương trình giáo dục môn ngoại ngữ cập nhật theo chuẩn quốc tế, tiếp cận được giáo dục ngoại ngữ chất lượng cao.

– Học sinh được tuyển chọn vào trường có chất lượng tốt.

4.2. Điểm yếu

– CSVC, phương tiện, thiết bị dạy học của trường còn thiếu, chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được nhu cầu học tập và NCKH của giáo viên và học sinh. Hiện tại diện tích mặt bằng chỉ đạt 2.75m²/học sinh (chuẩn: 15m²/học sinh).

– Kinh phí được cấp hàng năm hạn chế, chỉ vào khoảng 4.5 triệu đồng/học sinh (Trường THPT chuyên Hà Nội-Amsterdam: 15 triệu đồng/học sinh).

– Trường còn thiếu giáo viên đầu đàn do chuyển giao thế hệ và chảy máu chất xám.

– Sự trì trệ, khả năng thích ứng chậm trước thay đổi trong đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên. Khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và ngoại ngữ trong giao tiếp còn hạn chế.

– Đội ngũ cán bộ quản lý đều trưởng thành từ công tác chuyên môn, chưa được đào tạo bài bản về quản lý giáo dục.

– Chưa chủ động trong trao đổi, hợp tác với các trường chuyên trong nước và quốc tế. 

4.3. Cơ hội

– Nhu cầu học ngoại ngữ của xã hội rất lớn khi đất nước hội nhập khiến trường càng được phụ huynh và học sinh quan tâm nhiều hơn.

– Chính phủ đã phê duyệt Đề án “Phát triển hệ thống trường THPT chuyên giai đoạn 2010–2020”.

– Đại học Quốc gia Hà Nội và Trường Đại học Ngoại ngữ quyết tâm đầu tư phát triển Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ.

4.4. Thách thức

– Sự cạnh tranh ngày càng lớn với các trường THPT chuyên trên cả nước và các cơ sở giáo dục nước ngoài.

– Nhu cầu ngày càng cao và đa dạng của xã hội.

Thực trạng trên đây đòi hỏi phải xây dựng dự án phát triển Trường THPT Chuyên Ngoại ngữ đến năm 2030, tầm nhìn 2045 trên cơ sở Chiến lược phát triển Trường ĐHNN – ĐHQGHN đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và căn cứ vào Chiến lược phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn 2045 và Nghị quyết Đại hội đại biểu đảng bộ Trường Đại học Ngoại ngữ – ĐHQGHN lần thứ XIX, phù hợp với tình hình mới, nhận thức mới, tiếp tục định hướng cho sự phát triển lâu dài, bền vững của Trường.

II. MỤC TIÊU, GIẢI PHÁP

1. Mục tiêu

1.1. Mục tiêu chung

Phát hiện và bồi dưỡng những học sinh có tư chất thông minh, đạt kết quả xuất sắc trong học tập và rèn luyện; đào tạo học sinh giỏi ngoại ngữ, tạo nguồn nhân tài ngoại ngữ cho đất nước theo năng lực của từng học sinh trên cơ sở đảm bảo giáo dục toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, các kĩ năng cơ bản của cuộc sống và các môn văn hóa bậc phổ thông chất lượng cao, đồng thời thực hiện đầy đủ kế hoạch và chương trình giáo dục toàn diện theo Quy chế của Bộ Giáo dục và Đào tạo, của Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) và của Trường Đại học Ngoại ngữ.

Tư vấn cho Trường Đại học Ngoại ngữ, ĐHQGHN và các cấp lãnh đạo, quản lý giáo dục về công tác đào tạo học sinh chuyên bậc trung học phổ thông (THPT).

1.2. Mục tiêu cụ thể

– Về học sinh:

Đến năm 2025: 90% học sinh xếp loại học lực giỏi và xuất sắc; 98% học sinh đạt trình độ B2 với môn ngoại ngữ chuyên, trình độ B1 với môn ngoại ngữ 2. Đến năm 2030: 95% học sinh xếp loại học lực giỏi và xuất sắc; 100% đạt trình độ B2 với môn ngoại ngữ chuyên, B1 với môn ngoại ngữ 2. Đến năm 2045, 100% đỗ đại học tốp đầu, trong đó có 20% được nhận vào các các trường đại học nước ngoài. Hàng năm đạt ít nhất 22 giải Học sinh giỏi quốc gia (90% số học sinh dự thi) và có giải Nhất. Học sinh của trường có nhân cách được phát triển toàn diện và được trang bị những kĩ năng mềm cơ bản như: kĩ năng giao tiếp, kĩ năng thuyết trình, kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng lãnh đạo, kĩ năng tự học, kĩ năng tìm tòi, suy xét và có hiểu biết xã hội.

– Về đội ngũ cán bộ, giáo viên:

Tăng số lượng cán bộ, giáo viên trong biên chế từ 53 lên 130 (theo tỷ lệ 3.1 giáo viên/lớp chuyên). Đến 2030, 100% cán bộ quản lý, giáo viên có trình độ từ thạc sĩ trở lên (trong đó có 8 tiến sĩ), 100% sử dụng thành thạo CNTT và thiết bị dạy học hiện đại; 50% cán bộ quản lý, giáo viên sử dụng được ít nhất một ngoại ngữ trong giảng dạy và 80% cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên sử dụng được ít nhất một ngoại ngữ trong giao tiếp.

– Về cơ sở vật chất và tài chính:

Tăng số phòng học và phòng chức năng từ 48 lên 68, nâng số phòng máy tính lên 2 phòng, nâng cấp sân trường, bổ sung thêm trang thiết bị cho các phòng học và phòng chức năng, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin. Nâng mức kinh phí được cấp hàng năm từ 5,5 triệu đồng lên 10 triệu đồng/học sinh.

Khối phòng học và phục vụ học tập

	Văn hóa	Ngoại ngữ	Máy tính	Thí nghiệm	Thư viện	Đa năng	Đoàn Đội	Truyển thống	Đồ dùng dạy học	Thể thao trong nhà
Số lượng	30	16	02	02	01	01	01	01	01	01

Khối hành chính quản trị

	BGH	Hội đồng	Y tế học đường	Tư vấn học đường	Văn phòng	Tài vụ	Thường trực	Kho
Số lượng	03	01	01	01	02	01	01	01

– Về tạo nguồn sinh viên có chất lượng cho các chương trình đào tạo cử nhân chất lượng cao, cử nhân tài năng của các trường đại học thành viên ĐHQG Hà Nội: Đến năm 2030, có 35% học sinh vào học các trường đại học thành viên của ĐHQG Hà Nội, trong đó có 20% tại Trường Đại học Ngoại ngữ. Đạt các con số tương ứng là 50% và 30% vào năm 2030.

– Về hợp tác quốc tế:

Đến năm 2030, Trường hợp tác được với ít nhất 14 trường trung học có uy tín trong khu vực và trên thế giới (ứng với 7 môn ngoại ngữ chuyên) về xây dựng chương trình, tài liệu học tập, bồi dưỡng giáo viên, đào tạo học sinh năng khiếu, trao đổi giáo viên và học sinh theo các chương trình ngắn hạn.

– Về mở rộng số môn chuyên:

Mở thêm môn chuyên tiếng Italy vào năm 2030.

– Về chuyển đổi số:

Đến năm 2025, 100% số môn học được giảng dạy tích hợp (blended learning), 75% số môn học có website môn học, trường được phủ sóng wifi. Đến năm 2030, 100% số môn học có website môn học.

– Về kiểm định chất lượng:

Đến năm 2025 Trường được kiểm định chất lượng giáo dục theo chuẩn quốc gia và năm 2030 được kiểm định chất lượng giáo dục theo chuẩn quốc tế AUN.

2. Giải pháp

2.1.  Phát triển đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên phục vụ

– Hoàn thiện số lượng đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên theo định biên của trường chuyên;

– Có phương thức tuyển dụng riêng để tuyển được giáo viên giỏi: kết hợp giữa kết quả học tập đại học, điểm thi viết, thi vấn đáp và dạy thử; có giải pháp sàng lọc, điều động, luân chuyển cán bộ nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ.

– Có chế độ ưu đãi đối với cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên để thu hút người tài. Cán bộ quản lý và giáo viên được chi trả: 100% lương cơ bản x 2 + 70% = 270% (gấp đôi so với giáo viên không dạy trường chuyên),  nhân viên được hưởng phụ cấp 50% lương cơ bản. Giáo viên có học sinh đạt giải Học sinh giỏi quốc gia, quốc tế được khen thưởng với mức 15 triệu đồng/giải quốc tế, 10 triệu đồng/giải Nhất quốc gia, 5 triệu đồng/giải Nhì quốc gia và 3 triệu đồng/giải Ba quốc gia. Áp dụng chế độ thù lao đặc biệt để mời các chuyên gia đến giảng dạy tại trường.

– Vận động sự giúp đỡ của các tổ chức kinh tế – xã hội, liên kết với các trường chuyên và các trường đại học trong và ngoài nước về đào tạo và bồi dưỡng giáo viên. Tận dụng ưu thế về chuyên môn của một trường chuyên nằm trong trường đại học để có sự hỗ trợ từ các khoa đào tạo.

– Đẩy mạnh các hình thức hoạt động chuyên môn, đáp ứng các loại hình học tập và nhu cầu ngày càng đa dạng của học sinh. Khuyến khích cán bộ quản lý, giáo viên nghiên cứu khoa học và tổng kết sáng kiến kinh nghiệm. Duy trì thường xuyên việc sinh hoạt chuyên môn theo tổ, nhóm. Xây dựng chuẩn kiến thức các môn học cho học sinh của trường kèm theo hệ thống bài tập và bài kiểm tra chung cho các khối lớp.

– Đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, xây dựng và triển khai kế hoạch chuyển đổi số hàng năm theo kế hoạch chung của Trường ĐHNN – ĐHQGHN.

– Thường xuyên giao lưu, học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với các trường trong nước, trong khu vực và trên thế giới để tăng cường vốn kiến thức, kinh nghiệm giảng dạy và hoạt động chuyên môn. Tạo điều kiện, cơ hội cho giáo viên được tham quan, giao lưu, học tập tại các cơ sở giáo dục ở trong và ngoài nước

2.2. Xây dựng mới và cải tạo, bổ sung cơ sở vật chất

– Cải tạo hạ tầng kĩ thuật, nâng cấp sân trong và sân ngoài.

– Trang bị thêm 01 phòng máy tính và bổ sung máy tính cho phòng máy hiện có. Bổ sung thêm máy chiếu và trang thiết bị thí nghiệm.

– Nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin. Đổi mới công tác thu thập và xử lý thông tin, công tác quản lý hành chính của nhà trường theo hướng tin học hóa. Phát triển website của Trường thành cổng thông tin điện tử.

– Phát triển Quỹ khuyến học, khuyến tài bằng hình thức xã hội hóa để khen thưởng các học sinh, tập thể có thành tích xuất sắc trong các hoạt động của Trường.

2.3. Đổi mới công tác tuyển sinh và tuyển chọn học sinh

– Có cơ chế tuyển sinh đầu vào có chất lượng cao hơn so với hiện tại: ngoài 4 bài thi viết còn có hình thức kiểm tra các kĩ năng nghe, nói và đánh giá năng lực. Giữ mức ổn định tuyển vào hàng năm là 10 lớp gồm 380 học sinh hệ chuyên.

– Có chính sách học bổng khuyến học và học bổng tài năng nhằm thu hút những học sinh giỏi vào học tại trường. Học sinh giỏi quốc gia, quốc tế được khen thưởng với mức 15 triệu đồng/ học sinh đạt giải quốc tế, 10 triệu đồng/ học sinh đạt giải Nhất quốc gia, 5 triệu đồng/ học sinh đạt giải Nhì quốc gia và 3 triệu đồng/ học sinh đạt giải Ba quốc gia.

– Có cơ chế tuyển thẳng học sinh của Trường đỗ tốt nghiệp THPT loại giỏi vào ĐHQG Hà Nội, qua đó giúp thu hút được học sinh giỏi dự thi vào Trường. Có cơ chế để các trường đại học thành viên ĐHQG Hà Nội công nhận năng lực ngoại ngữ tích lũy từ bậc học THPT cho học sinh của Trường nhằm rút ngắn thời gian học đại học và thực hiện mục tiêu đào tạo liên thông trong ĐHQG Hà Nội.

2.4. Đổi mới nội dung giảng dạy, phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá để nâng cao chất lượng dạy học

– Xây dựng chương trình giảng dạy phù hợp với mục tiêu giáo dục của nhà trường, đảm bảo tính cơ bản, hiện đại và được cập nhật thường xuyên. Chương trình giảng dạy đồng bộ cả về nội dung giảng dạy, phương pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá.

– Đổi mới và vận dụng các phương pháp dạy học phù hợp với đặc thù của Trường nhằm phát triển năng lực tư duy, kỹ năng thực hành và năng lực tự học, độc lập suy nghĩ cho học sinh; kết hợp các hình thức đánh giá bằng cho điểm với các hình thức đánh giá khác như đánh giá bằng nhận xét, bình xét.

–  Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, hướng dẫn học sinh tìm tòi kiến thức qua mạng Internet. Tiến hành giảng dạy một số môn học, một số bài học qua hình thức trực tuyến.

– Tiếp tục thí điểm giảng dạy các môn Khoa học tự nhiên bằng tiếng Anh; tiến tới thực hiện giảng dạy chương trình bổ trợ các môn Toán, Tin học bằng tiếng Anh vào năm 2025, các môn Khoa học tự nhiên còn lại vào năm 2030.

– Tổ chức hoạt động học tập cho học sinh dưới các hình thức phong phú, đa dạng như hoạt động nhóm, tìm hiểu thực tế, viết bài thu hoạch, tổng kết chuyên đề, thuyết trình…

– Giáo dục ý thức, tinh thần tự giác học tập, nghiên cứu của học sinh. Tạo điều kiện thuận lợi để học sinh tiếp cận kiến thức bằng nhiều hình thức. Tăng cường các hình thức tự học, tự nghiên cứu, làm việc theo nhóm cho học sinh.

– Học sinh được tư vấn chọn ngành nghề cho tương lai phù hợp với sở thích và năng lực cá nhân.

2.5. Tăng cường giáo dục đạo đức, thể chất và hoạt động ngoại khóa

– Kiên định với mục tiêu giáo dục toàn diện. Tăng cường việc kết hợp dạy chữ với dạy người, giáo dục học sinh trở thành những công dân gương mẫu, có lý tưởng, giàu lòng yêu nước, có kỉ luật và trách nhiệm, có ý thức tự lực, tinh thần vượt khó, biết tôn trọng người khác.

– Giáo dục ý thức rèn luyện thể chất cho học sinh; hạn chế các bệnh học đường như cận thị, vẹo cột sống; tổ chức hợp lý các hoạt động thể dục, thể thao.

– Tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp lành mạnh, bồi dưỡng và phát huy năng khiếu cho học sinh thông qua hoạt động của các câu lạc bộ ngoại khóa và các sự kiện. Đảm bảo mỗi học sinh được tham dự 01 câu lạc bộ ngoại khóa.

– Phát huy vai trò chủ động, tích cực, sáng tạo của học sinh trong các hoạt động giáo dục. Chú trọng việc bồi dưỡng năng lực tổ chức và kĩ năng lãnh đạo cho học sinh.

2.6. Tăng cường hợp tác với các cơ sở giáo dục trong và ngoài nước

–  Phát huy thế mạnh là trường chuyên ngoại ngữ duy nhất của cả nước, Trường phải thể hiện vai trò đầu tàu của mình trong việc triển khai các phương pháp dạy và học ngoại ngữ ở bậc học phổ thông.

– Tích cực hợp tác và trao đổi chuyên môn, kinh nghiệm giảng dạy và giáo dục học sinh năng khiếu với các trường THPT chuyên trong nước.

– Chủ động mở rộng giao lưu, hợp tác với các cơ sở giáo dục trong khu vực và trên thế giới, tạo tiền đề cho giáo viên và học sinh được giao lưu, hợp tác, tham quan và học tập tại các nước bạn.

III. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

Chiến lược phát triển Trường THPT CNN trực thuộc Trường ĐHNN, ĐHQGHN đến năm 2030, tầm nhìn 2045 được thực hiện thông qua các kế hoạch 5 năm và được cụ thể hóa thành kế hoạch, nhiệm vụ năm học của Nhà trường, được phổ biến rộng rãi đến từng phòng, ban, trung tâm, khoa và các bộ môn trực thuộc trong toàn Trường. Tổ chức thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2045 là nhiệm vụ trọng tâm của Trường THPT CNN.

Các đơn vị trong Trường xây dựng kế hoạch, nhiệm vụ năm học của đơn vị mình trên cơ sở kế hoạch, nhiệm vụ chung của Nhà trường và tổ chức triển khai thực hiện kế hoạch đề ra. Các tổ chức Công đoàn, Đoàn Thanh niên chủ động, sáng tạo xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược phát triển Trường THPT CNN.

Hàng năm, Nhà trường tổ chức đánh giá việc thực hiện Chiến lược (vào dịp tổ chức hội nghị CBVC và tổng kết năm học), trên cơ sở đó xác định, điều chỉnh mục tiêu, chỉ tiêu của Nhà trường trong năm học tiếp theo cho phù hợp với thực tiễn.

Đến năm 2030 sẽ tổ chức đánh giá toàn diện Chiến lược của Nhà trường, làm căn cứ cho việc xây dựng và thực hiện Chiến lược phát triển cho giai đoạn tiếp theo.