SEAYLP – Chương trình Thủ lĩnh Thanh niên Đông Nam Á do Bộ Ngoại giao Hoa kì phối hợp cùng trường Đại học Bắc Illinois (NIU- Northern Illinois University) tổ chức, dành cho học sinh lớp 10, 11 của các nước Đông Nam Á. Mỗi năm sẽ có 2 đợt học sinh được gửi sang Mỹ tham gia khóa học trong 25 ngày, Việt Nam tham gia khóa học mùa thu cùng các nước Lào, Bru-nây, Xing-ga-po và Ma-lay-xi-a.

NIU là trong những trường Đại học danh tiếng của Mỹ có khoa nghiên cứu về Đông Nam Á, có cơ sở đặt tại DeKalb, Illinois. Tại trường có rất nhiều sinh viên châu Á và sinh viên quốc tế theo học các ngành học khác nhau, trong đó khoa Đông Nam Á học thu hút rất đông sinh viên theo học. Hàng năm họ có Culture Night trong đó sinh viên của trường thể hiện các tiết mục văn nghệ truyền thống của quốc gia mà họ nghiên cứu.

Năm nay là năm thứ 3 triển khai chương trình SEAYLP và là năm thứ 2 trường ta có học sinh tham gia. Năm 2009, Vũ Thị Ngọc Bích đã là học sinh Chuyên Ngoại ngữ đầu tiên được chọn tham dự chương trình lần thứ nhất. Trong hơn 100 hồ sơ  gửi về Phòng văn hóa Đại sứ quán Mỹ tại HN năm nay, trường ta có 3 học sinh (trong số 10 em) được lọt vào vòng phỏng vấn. Kết quả: bạn Lê Minh Nam lớp 11H đã được chọn cùng 4 học sinh các trường Việt Đức (Hà Nội), Nguyễn Thị Minh Khai (Hà Nội), Nguyễn Huệ (Hà Đông) và Trần Phú (Hải Phòng) đại diện Việt Nam tham gia chương trình SEAYLP Fall 2011, diễn ra từ ngày 26/10 đến hết ngày 18/11/2011. Cô  Phạm Thị Thu Trang- giáo viên tiếng Anh của trường cũng vinh dự được chọn là giáo viên dẫn đoàn Việt Nam tham dự chương trình. 

Chủ đề của chương trình năm nay là Sinh thái các dòng sông (River Ecology) và tài năng lãnh đạo của Abraham Lincoln (Abraham Lincoln’s leadership). Các học sinh được tham gia vào các giờ học rất lý thú với mục đích đến xuyên suốt là kĩ năng lãnh đạo trong hoạt động cộng đồng.

Một trong những giờ học hứng thú nhất là Kịch và nghệ thuật (Theatre and Arts). Đến với giờ học này các bạn được học cách giải phóng bản thân, giải phóng năng lượng qua bài tập “Conquer space” (chiếm lĩnh không gian khi di chuyển tập thể), “Sculpture” tập làm thợ điêu khắc để truyền tải một thông điệp nào đó đến cộng đồng, luyện tập và sử dụng giọng nói hiệu quả khi tìm hiểu về sức mạnh của ngôn từ với các sắc thái biểu cảm khác nhau; tập thở bằng bụng và giữ sự liên hệ qua ánh mắt ngay cả khi di chuyển với tốc độ nhanh. Tất cả các kĩ năng đó được áp dụng vào buổi học Public Speaking với các bước rõ ràng và mục đích cụ thể cho từng phần trong bài nói.

Các bạn cũng có một buổi vận động ngoài trời với kĩ năng Team Building (xây dựng nhóm) với các hoạt động tập thể đa dạng đòi hỏi các bạn phải phối hợp nhịp nhàng và cùng tìm ra được cách tối ưu nhất để dành chiến thắng.

Chương trình cũng giúp cho các bạn học sinh cũng như các thầy cô dẫn đoàn hiểu rõ hơn các yếu tố làm nên sự thành công của một dự án, những trở ngại cần tính đến và các bước hình thành của một dự án phải thế nào thông qua buổi nói chuyện về Action Plan (Kế hoạch hành động). Một buổi nói chuyện về Emerging Leaders giúp học sinh hiểu rõ hơn về các phẩm chất của một người lãnh đạo giỏi là gì và phân biệt giữa một nhà quản lý giỏi và một người lãnh đạo giỏi. 

Để trở thành một nhà lãnh đạo giỏi, việc xử lí mâu thuẫn và hòa giải là một kĩ năng không thể thiếu. Giờ học về Dealing with Conflicts and Mediating là một giờ học hết sức sôi động và bổ ích. Phiếu trắc nghiệm không chỉ giúp các bạn biết thêm về hướng xử lý tình huống của mình (Đối mặt, hòa hoãn, hòa giải… nhún nhường), các tình huống trong buổi học còn khiến các bạn hiểu rõ hơn vị trí và vai trò của một người lãnh đạo trong một nhóm hay một tổ chức.

Kiểm tra chất lượng nước (Water testing) là một hoạt động thú vị khác của chương trình. Các bạn được cung cấp dụng cụ và tự mình làm các xét nghiệm kiểm tra độ pH, nồng độ oxy, Ni-tơ-rát, Ni-tơ-rít, độ trong, nhiệt độ… tại 3 địa điểm khác nhau: khu hồ trong khuôn viên trường, sông Chicago, sông Mississippi. Các chuyến đi như vậy đều để lại cho các bạn những ấn tượng khó phai cũng như những bài học bổ ích về môi trường sinh thái.

Các bạn học sinh và các thày cô đã có 10 ngày ở nhà của các gia đình Mỹ và đó là một trải nghiệm tuyệt vời với văn hóa, ứng xử trong gia đình, các ngày hội thể thao, hoạt động tôn giáo, văn thể mỹ, mối quan hệ giữa các thành vien trong gia đình. Dù chỉ 10 ngày nhưng ai cũng coi đó là gia đình thứ 2 của mình

Ngoài ra đoàn còn có các chuyến thăm quan học tập về Abraham Lincoln, vị tổng thống thứ 6 của nước Mỹ, người đã vượt lên tuổi thơ nghèo khó, trải qua bao khó khăn, thất bại để cuối cùng trở thành tổng thống nước Mỹ năm 51 tuổi. 

Các viện bảo tàng ở Chicago, Springfield, Mississippi hay Washington DC. là những điểm dừng chân của đoàn gây ấn tượng mạnh đối với hầu hết mọi người. Tại viện bảo tàng về Lincoln, không chỉ được biết thêm về cuộc đời, lý tưởng, và cuộc chiến đấu không mệt mỏi của Lincoln qua các phòng trưng bày sinh động với âm thanh, ánh sáng, video; các bạn học sinh còn bị chinh phục hoàn toàn bởi 2 phần biểu diễn vô cùng đặc sắc với việc ứng dụng các kĩ xảo điện ảnh và hiệu ứng âm thanh, ánh sáng để kể và viết nên một câu chuyện tuyệt vời về Abraham Lincoln. Bảo tàng Khoa học và Công nghệ là một nơi khơi dậy trí tò mò ham hiểu biết của bất kì ai khi đặt chân tới đây với các thí nghiệm mô phỏng các hiện tượng vật lý, sinh học, hóa học, hiện tượng tự nhiên lịch sử phát triển đường thủy, hàng không…với cách bài trí khoa học, cuốn hút.

Tổng kết lại chương trình là buổi Mô phỏng một cuộc họp thượng đỉnh giữa các quốc gia về vấn đề quan tâm chung (Democratic Simulation) tại trụ sở bộ Ngoại giao Mỹ. Các bạn học sinh được chia về 5 nhóm, đại diện cho 5 nhóm liên quan (UN, US, Japan, WWF, Micronesia). Trong đó các bạn vận dụng và thể hiện toàn bộ các kĩ năng đã được học, thảo luận như các nguyên thủ quốc gia để cùng đi đến kí kết các hiệp ước nhằm giải quyết vấn để mang tầm quốc tế. Sự thể hiện xuất sắc của các bạn đã gây ấn tượng mạnh với người chủ tọa cuộc gặp mô phỏng này cũng như đại diện từ Bộ Ngoại giao Mỹ và các thầy cô đến từ trường NIU. Lời khen dành cho các bạn đó là “Nhóm xuất sắc nhất thực hiện phần Mô phỏng thành công trong tất cả 5 đoàn đã từng tham gia SEAYLP”.

Một chuyến đi bổ ích không chỉ làm giàu thêm kiến thức mà còn giúp chúng ta khám phá về bản thân mình, có thêm nhiều bạn mới, có cơ hội biết thêm các nền văn hóa mới, có cơ hội giới thiệu về Việt Nam đến với nước Mỹ, đến với các bạn bè trong khu vực.

Các bạn có muốn được trở thành một trong 5 học sinh đại diện cho Việt Nam năm sau không? Từ tấm gương của những nhà lãnh đạo tài ba, chúng ta có thể thấy cơ hội dành cho những ai chuẩn bị tốt và biết nắm bắt lấy nó. Vậy thì các bạn hãy bắt đầu nỗ lực ngay từ bây giờ để có thể được là thành viên tiếp theo của Chuyên Ngoại ngữ tham gia vào chương trình này nhé.

 Phạm Thị Thu Trang